Wojewoda Łódzki, Jolanta Chełmińska, stwierdziła nieważność §8 Regulaminu Konsultacji Społecznych z dnia 21 marca 2014 roku. Uchwała Nr XL/399/2014 określała zasady i tryb przeprowadzenia konsultacji społecznych w Gminie Opoczno.

21 marca 2014 roku podczas 40. sesji Rady Miejskiej w Opocznie, która odbyła się w Domu Ludowym w Kraśnicy, przyjęto między innymi uchwałę w sprawie wprowadzenia Regulaminu Konsultacji Społecznych. Regulamin ten budził kontrowersje, o których pisaliśmy w artykule Uchwała niezgodna z prawem?

Już podczas sesji z ust radnego Rafała Kądzieli padło zapewnienie, że jeśli uchwała zostanie przyjęta, zostanie złożony wniosek o wszczęcie postępowania nadzorczego.

Z zapewnień Radcy Prawnego przy Urzędzie Miejskim w Opocznie wynikało wówczas, iż omawiana uchwała jest w całości zgodna z prawem, zaś zapisy, które budzą wątpliwości znajdują swoją podstawę w orzeczeniach Trybunału Konstytucyjnego.

Kontrowersyjna uchwala wpłynęła do Łódzkiego Urzędu Wojewódzkiego 31 marca b.r. Wojewoda Łódzki wszczął z urzędu postępowanie nadzorcze mające na celu kontrolę legalności uchwały. Równolegle do łódzkiego Urzędu Wojewódzkiego wpłynęła skarga radnego Rady Miejskiej w Opocznie, Rafała Kądzieli.

Zastrzeżenie Wojewody budził przede wszystkim wspomniany wyżej §8 Regulaminu, brzmiący:

1. W sprawach podziału lub połączenia Gminy Opoczno z inną gminą, konsultacje przeprowadza się w trybie referendum lokalnego poprzedzone prezentacją analizy ekonomicznej i kampanią informacyjną.
2. Inicjatywa przeprowadzenia referendum, o którym mowa w ust. I należy do Rady Miejskiej w ramach realizacji obowiązku wynikającego z art. 4a ust.I i 4b ust. I ustawy z dnia 8 marca I990 r. o samorządzie gminnym.
3. W przypadku, gdy referendum nie zakończy się wynikiem rozstrzygającym, jego rezultaty traktuje się jako przeprowadzone konsultacje,

który w ocenie organu nadzorczego naruszał 4a ust. 4 oraz art. 5a ust. 2 Ustawy o Samorządzie Gminnym.

Jak czytamy w uzasadnieniu:
„Analiza powyższego przepisu potwierdza, że umieszczenie w uchwale konsultacyjnej problematyki referendum lokalnego w sposób istotny narusza prawo, ponieważ w rozumieniu cytowanego przepisu nie są to używane zamiennie synonimy, ale odrębne instytucje mające z założenia w różny sposób wyrażać wolę wspólnoty samorządowej.”

W uzasadnieniu ponadto czytamy:
„Kwestionowane przez organ nadzoru regulacje naruszają także art. 7 oraz art. 94 Konstytucji, według których organy władzy publicznej na podstawie i w granicach prawa, a organy samorządu terytorialnego na postawie i w granicach upoważnień zawartych w ustawie ustanawiają akty prawa miejscowego obowiązujące na obszarze działania tych organów. Jeżeli organ stanowiący wychodzi poza wytyczne zawarte w upoważnieniu, mamy do czynienia z przekroczeniem kompetencji, co musi skutkować zastosowaniem środków nadzorczych.”

Organ nadzoru stwierdził, iż w §8 Regulaminu doszło do istotnego naruszenia prawa, co skutkuje jego nieważnością. Jednocześnie całość uchwały, z wyjątkiem zakwestionowanego §8 uznał za zgodną z prawem.

Rozstrzygnięcie nadzorcze nie jest prawomocne. Radzie Miejskiej w Opocznie przysługuje prawo zaskarżenia rozstrzygnięcia do WSA w Łodzi w terminie 30 dni od daty jego otrzymania.